Sinh Ra Để Chạy - Christopher McDougall - Chương 1

“Để sống với những bóng ma, bắt buộc phải về nơi hoang dã.”

– Anne Michaels, Fugitive Pieces (Những mảnh vụn phù du)

Đằng đẵng nhiều ngày, tôi lùng khắp dãy Sierra Madre, Mexico theo dấu một bóng ma được biết đến với cái tên Caballo Blanco – Ngựa Trắng. Cuối cùng, tôi dừng chân ở điểm cuối đường mòn, nơi rốt cuộc tôi có thể ngờ sẽ thấy anh ta – không phải giữa sâu thẳm chốn hoang sơ như người ta đồn đoán, mà trong sảnh tối tăm của một khách sạn cũ kỹ, ngay rìa thị trấn bụi mù miền sa mạc.

“Sí, El Caballo está.” Cô lễ tân gật đầu. Có, Ngựa Trắng ở đây.

“Thật không?” Sau quá nhiều lần phải nghe rằng vừa vuột mất anh ta, ở quá nhiều địa điểm kỳ quặc, tôi bắt đầu nghi ngờ rằng Caballo Blanco chỉ là một huyền thoại không hơn, một quái vật hồ Loch Ness được thêu dệt để đe trẻ nít và bịp mấy gã nước ngoài khờ khạo.

“Anh ta luôn trở lại đây đúng năm giờ.” Cô nói thêm. “Như một nghi lễ.”

Tôi không biết nên ôm chầm cô gái vì sung sướng hay đập tay mừng chiến thắng. Tôi nhìn đồng hồ. Tôi sắp tận mắt trông thấy bóng ma chỉ sau… mà khoan đã.

“Nhưng đã hơn sáu giờ rồi.”

Cô lễ tân nhún vai. “Có lẽ anh ta đã đi rồi.”

Tôi ngồi sụp xuống chiếc ghế xô-pha cổ lỗ sĩ. Tôi hôi hám, đói mềm, và thảm bại. Tôi đã cạn kiệt sức lực, và cạn kiệt cả đầu mối.

Có người nói Caballo Blanco là dân tị nạn; người khác lại nghe, anh là võ sĩ quyền anh bỏ trốn để trừng phạt bản thân sau khi đánh chết một đấu thủ trên võ đài. Không ai biết tên, tuổi hay lai lịch. Anh như những tay súng miền Viễn Tây, chỉ để lại dấu vết là các câu chuyện nhiều hư cấu hay một hơi khói xì gà thoảng qua. Những lời mô tả và những lần chạm trán xuất hiện ở khắp mọi nơi trên bản đồ; người dân ở những ngôi làng cách xa nhau đến phi lý lại thề thốt rằng cùng nhìn thấy anh một ngày và những lời mô tả về anh khác nhau một cách kỳ lạ, từ “hài hước và dễ gần” cho đến “kỳ quặc và khổng lồ”.

Nhưng trong tất cả các phiên bản về huyền thoại Caballo Blanco, vẫn có một số chi tiết cơ bản giống nhau: Anh tới Mexico từ nhiều năm trước và chuyển vào sâu trong vùng Barrancas del Cobre hoang vắng – Copper Canyon – để sống giữa những người Tarahumara (trong tiếng Tây Ban Nha, “h” là âm câm nên từ này được đọc là: Ta-ra-u-ma-ra), một bộ lạc kỳ bí, có những vận động viên siêu phàm từ thời kỳ đồ đá. Người Tarahumara có lẽ là giống người khỏe mạnh và thanh thản nhất Trái đất, và là những người chạy bộ vĩ đại nhất mọi thời đại.

Nói tới các cự ly siêu dài, chẳng gì có thể đánh bại một người chạy bộ Tarahumara – kể cả ngựa đua, báo đốm, hay vận động viên marathon Olympic. Có rất ít người từng nhìn thấy người Tarahumara thể hiện sức mạnh, nhưng những câu chuyện kỳ thú về sức bền bỉ siêu phàm và sự bình thản của họ đã vượt khỏi các hẻm núi từ nhiều thế kỷ trước. Một nhà thám hiểm thề rằng ông ta đã nhìn thấy một người Tarahumara tay không bắt hươu, sau khi rượt đuổi con vật dẻo dai “đến long móng guốc” và khiến nó gục chết vì kiệt sức. Một người phiêu lưu mạo hiểm khác thì kể anh ta phải mất tới 10 tiếng đồng hồ trên lưng một con la để vượt qua một đỉnh trong Copper Canyon; trong khi một người Tarahumara chạy bộ hết chính quãng đường đó chỉ vỏn vẹn 90 phút.

“Thử thứ này xem!” Có lần, một người phụ nữ Tarahumara nói với một nhà thám hiểm kiệt sức đã quỵ ngã dưới chân một ngọn núi. Bà đưa cho anh một quả bầu đựng thứ chất lỏng sẫm màu. Anh uống vài ngụm, và sửng sốt khi cảm thấy nguồn năng lượng mới chảy rần rật trong mạch máu. Anh lại đứng lên và leo tới đỉnh núi như một Sherpa uống quá liều caffein. Người Tarahumara, theo như lời nhà thám hiểm đó sau này kể lại, còn giữ bí mật về công thức chế biến một loại thực phẩm cung cấp năng lượng đặc biệt, giúp họ giữ được thân hình thon gọn, mạnh mẽ vô địch: chỉ một vài miếng loại thực phẩm đó là đủ dinh dưỡng chạy cả ngày không cần nghỉ.

Nhưng bất cứ bí mật nào người Tarahumara gìn giữ, họ đều giữ rất kín. Ngày nay, người Tarahumara vẫn sống trên rìa những vách đá còn cao hơn tổ chim diều hâu, tại một vùng đất không còn mấy người từng thấy. Barrancas là một thế giới đã mất, nằm ở vùng hoang sơ hẻo lánh nhất Bắc Mỹ, một kiểu Tam giác Bermuda trên cạn, nổi tiếng vì đã nuốt chửng những kẻ không biết lượng sức hay liều lĩnh lạc bước vào đây. Đầy rẫy hiểm nguy chực chờ dưới những hẻm núi này; có sống sót được trước lũ báo ăn thịt người, rắn độc hay sức nóng đến rộp da, thì bạn vẫn còn phải đối phó với “cơn sốt hẻm núi”, một nỗi sợ chết người do cảm giác hoang vắng dị thường của Barrancas mang lại. Càng đi sâu vào Barrancas, bạn sẽ càng cảm thấy như bị đóng chặt lại trong một hầm mộ. Những bức tường khép lại, những cái bóng trải rộng ra, lời thì thầm của những bóng ma văng vẳng; lối đi nào tưởng như cũng dẫn đến những vách đá dựng đứng. Những người đi khai khoáng trước đây đã từng rơi vào tình trạng điên loạn và tuyệt vọng như thế, để rồi nhiều kẻ đã tự tay cắt cổ chính mình, hoặc gieo mình xuống vách đá. Vì vậy, chẳng lạ khi có rất ít người từng nhìn thấy mảnh đất quê nhà của người Tarahumara, chứ chưa nói đến chuyện gặp được người dân bộ lạc này.

Nhưng bằng cách nào đó, Ngựa Trắng đã tới được những nơi sâu thẳm của Barrancas. Và ở đó, như người ta kể lại, anh được người Tarahumara chấp nhận như một người bạn và như một linh hồn thân thiện; một con ma giữa những bóng ma. Anh chắc chắn đã rèn luyện được hai kỹ năng của người Tarahumara – khả năng giấu mình và sức chịu đựng khác thường – bởi vì mặc dù người ta trông thấy anh khắp nơi trong hẻm núi, nhưng có vẻ như không ai biết anh sống ở đâu hay có thể tiếp tục xuất hiện ở nơi nào. Nếu có ai đó giải thích được những bí mật cổ đại của người Tarahumara, như tôi được nghe kể, thì đó chính là kẻ lang thang cô đơn này trên vùng núi cao Sierra.

Tôi bị ám ảnh bởi việc tìm Caballo Blanco tới mức lúc ngủ gật trên ghế xô-pha ở sảnh khách sạn còn tưởng tượng ra giọng nói của anh. “Chắc là giống như giọng gấu Yogi hỏi mua burrito ở Taco Bell.” Tôi thầm nghĩ. Một người như thế, một kẻ lang thang đi bất cứ đâu, nhưng chẳng phù hợp với bất kỳ chốn nào, hẳn chỉ sống trong tâm tưởng của bản thân và hiếm khi nghe thấy tiếng của chính mình. Anh chắc sẽ kể các câu chuyện cười kỳ cục, và tự làm mình cười phá lên. Anh hẳn phải có tiếng cười bùng nổ và một giọng Tây Ban Nha tồi tệ. Anh chắc phải ồn ào, nói nhiều và… và…

Chờ đã. Tôi đang nghe thấy những âm thanh đó thật. Tôi mở choàng mắt và nhìn thấy một xác chết bụi bặm, đội chiếc mũ rơm tả tơi đang đùa cợt với cô lễ tân. Bụi đường bám thành vệt trên gương mặt hốc hác như những vệt sơn vẽ mặt của thổ dân đang nhạt bớt, và đám tóc rối bù cháy nắng thò ra dưới vành mũ, như được cắt tỉa bằng một con dao săn. Với bộ dạng háu chuyện trước mặt cô lễ tân đang uể oải, anh trông hệt như một kẻ bị lạc trên hoang đảo.

“Caballo?” Tôi thốt lên.

Cái xác chết kia quay người lại, mỉm cười, và tôi tự thấy mình như một thằng ngốc. Anh ta không tỏ vẻ gì là cảnh giác; mà bối rối, hệt như bất cứ một vị khách du lịch nào khi bất thần chạm trán một gã điên ngồi trên ghế xô-pha hét gọi “Ngựa!”.

Đây không phải là Caballo. Chẳng có Caballo nào cả. Tất cả chỉ là một trò bịp, và tôi đã bị lừa.

Thế rồi, cái xác cất tiếng: “Anh biết tôi à?”

“Trời ơi!” Tôi lập cập đứng dậy. “Gặp được anh tôi mừng quá!”

Nụ cười biến mất. Cặp mắt của cái xác phóng thẳng ra cửa, như muốn nói rằng chỉ sau một giây nữa, anh cũng sẽ phóng ra theo.