Review sách
Review sách SUỐI NGUỒN (Vũ Viết Kiên)
Lời bình dành cho cuốn tiểu thuyết kinh điển vượt thời gian này.
Trước tiên, với mức độ dày của cuốn sách là hơn 1200 trang, cuốn tiểu thuyết này đã viết tất cả những sự kiện, những con người, những xúc cảm trong suốt thời gian hơn 20 năm. Ayn Rand đã đề cập đến 4 nhân vật chính của truyện cũng như làm tiêu đề cho 4 phần của cuốn sách. Cuốn sách là bức tranh mô tả của hiện thực xã hội Mỹ thời ấy, xung quanh 4 nhân vật chính ấy và những nhân vật khác nữa cùng trường phái với 4 người trên. Thông qua những nhân vật phụ sẽ làm nổi bật lên tính cách và lập trường của 4 người và sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về họ. Cuốn sách viết chi tiết về lịch sử Kiến trúc và cuộc chiến xảy ra tại thời điểm ấy. Chắc chắn bạn sẽ nhận ra cuộc chiến ấy là gì ngay từ những trang đầu tiên của cuốn sách.
Như đã nói ở trên, 4 nhân vật cũng sẽ là biểu hiện của 4 trường phái con người trong xã hội thời ấy – những năm đầu thế kỷ 20. Khi đọc, bạn sẽ đối diện với 2 trường hợp như sau:
1. Bạn sẽ nhìn thấy tác giả đang mô tả con người mình trong đó. Và theo lẽ tự nhiên thì bạn sẽ bám sát, biện minh, bảo vệ tuýp nhân vật giống mình trong truyện. Bạn sẽ cảm thấy muốn nổi cơn giận dữ hay là cảm giác sợ hãi trước 1 trường phái khác. Đôi khi chỉ là cái “Cười khẩy” đầy mỉa mai cũng có.
2. Bạn sẽ không nhìn thấy mình ở trong câu truyện, bạn không có những đặc điểm giống như những nhân vật trong truyện. Nhưng chắc chắn một điều rằng trường phái nhân vật mà tác giả đã mô tả thì sẽ bao hàm bạn trong đó. Tin tôi đi, bạn không thấy mình trong đó nhưng bạn sẽ thấy những người xung quanh bạn trong đó. Hoặc những người bạn biết trong đó.
Cả 2 trường hợp trên, nếu bạn thực sự muốn hiểu cuốn sách này một cách trọn vẹn, hãy tạm thời gác lại suy nghĩ cá nhân của mình sang một bên. Hãy trôi theo dòng chảy của cuốn tiểu thuyết. Đừng dừng lại vì lý do mình thích ai hay ghét ai trong truyện, mặc dù có những lúc tâm trạng bạn sẽ bị chi phối bởi những tình tiết gay cấn trong truyện.
Tôi rất muốn mô tả cho bạn 4 trường phái nhân vật nhưng nếu như vậy thì vô tình tôi đã để lộ ra những gì tinh túy nhất mà tác giả dày công làm nên nó. Vì vậy hãy cầm cuốn sách lên và đọc để cảm nhận nó.
Sẽ có những kết quả, những góc nhìn khác nhau sau khi đọc xong cuốn sách này. Có bạn cảm thấy cuốn tiểu thuyết hay, nội dung li kì, hấp dẫn… thế thôi. Nhưng có những bạn cảm thấy như những trang cuộc đời của mình mà mỗi ngày mình sẽ vẽ lên cần phải mạnh mẽ và quyết liệt hơn nữa. Nhưng có những bạn sẽ cảm thấy mình cần đặt cây cọ xuống và vẽ lên bức tranh cuộc sống của mình vẫn còn là một tờ giấy trắng. Tin tôi đi, nó sẽ không làm bạn cảm thấy chán nản hay buồn bã về cuộc đời của bạn đâu. Nó chỉ đang giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về cuộc sống hiện tại của mình mà thôi. Đồng thời ở đâu đó, một nơi nào đó xa xôi, có đặt 1 chiếc gương. Bạn nhìn thấy chiếc gương ấy phản chiếu lại hình ảnh bức tranh cuộc sống của mình. Quan trọng là bạn có muốn sở hữu bức tranh ấy hay không, hay là bạn sẽ vẽ lại 1 bức tranh khác, hay là bạn sẽ tô thêm màu sắc cho nó…
Một điều duy nhất tôi có thể nói cho bạn biết về cuốn sách này rằng: Cuốn sách này viết về CHỦ NGHĨA CÁ NHÂN. Hãy đừng suy nghĩ chủ nghĩa cá nhân là cái gì đó ích kỷ, vô tâm, hãy đừng nghĩ chủ nghĩa cá nhân là cái gì đó xấu. Bởi vì chủ nghĩa cá nhân mà tác giả xây dựng thì nó phù hợp với xã hội bấy giờ của tác giả. Còn bây giờ, bạn đang sống trong xã hội hiện tại của mình. Hãy áp dụng những suy nghĩ ấy của tác giả và định nghĩa cho riêng bản thân mình: Thế nào là CHỦ NGHĨA CÁ NHÂN nhé?!
Tại sao cuốn sách vẫn giữ được sự kinh điển của nó trong suốt bao nhiêu năm qua, đơn giản bởi vì góc nhìn của tác giả rộng. Xã hội mà tác giả vẽ lên nó không giống hoàn toàn như xã hội hiện tại bây giờ của chúng ta. Nhưng xã hội hiện tại bây giờ của chúng ta giống như là thế hệ con, cháu của xã hội mà tác giả vẽ lên. Nó thừa hưởng những giá trị nổi bật, kể cả xấu và tốt. Nó phát huy lên 1 tầm nhìn mới mẻ hơn mà ở đó con người ta – chính chúng ta bây giờ có thể tự do hơn, tư duy nhiều hơn. Nhưng những giá trị nguyên văn nhất, những giá trị chân thật nhất thì vẫn luôn đúng, kể cả là tốt hay xấu.
Tôi cũng chỉ là 1 độc giả bình thường, tuy nhiên cách tiếp cận của mình với cuốn sách lại hơi khác một chút. Tôi hòa mình vào từng nhân vật, nhưng lại không ở đó quá lâu, tôi không đọc cuốn sách bởi vì tò mò về những gì sẽ xảy ra tiếp theo với nhân vật. Tôi chỉ đang tò mò vì những gì mà cái xã hội ấy làm gì với từng nhân vật và cách họ phản ứng lại ra sao.
“Mình thích Roark? Mình ghét Peter Keating? Mình sợ Toohey? Mình thương Gai Wynand?”
Bạn có thể định nghĩa như thế sau khi đọc xong cuốn sách. Nhưng tô thì không, tôi không thích ai, tôi cũng không ghét ai sau khi cuốn sách kết thúc. Cái còn lại trong tôi là ở xã hội hiện tại tôi đang sống, những người bạn xung quanh tôi. Có người là Roark, có người là Keating, có người là Toohey hay Gai Wynand và thậm chí có cả Dominique nữa. Một nhân vật nữ duy nhất, không phải nhân vật chính nhưng chắc hẳn bạn sẽ nếm trải tình yêu của cô ấy. Nó nồng cháy, nó điên cuồng, mãnh liệt và bất cần nhưng cũng rất kiêu xa và lộng lẫy như chính bản thân cô ấy vậy.
Lời kết: Sẽ có người thích và không thích cuốn sách này, đừng lo, vì trong cuộc sống bây giờ của chúng ta khác xưa rồi. Tức là nó không còn chỉ gói gọn trong 4 hình thượng nhân vật nữa, nó mở rộng ra rồi, nó có thể là 5, 6, 7, 8 thậm chí 9 hay 10. Tôi cũng không rõ nữa, hãy thử xem nhé!
Cuốn sách dày hơn 1200 trang, và tôi đã cố gắng hoàn thành review cuốn sách này cùng với lượng chữ tương đương. Hi vọng rằng nó sẽ mang tới cho các bạn một góc nhìn mới, một động lực để cầm cuốn tiểu thuyết Suối Nguồn lên và đọc. Tôi khuyên bạn nên đọc nó! Đó là lời nói của tôi. Và tin tôi đi, mặc dù cách viết văn của tác giả đôi chỗ rất khó hiểu, nhưng đừng lo, hãy đọc chậm thôi, hãy ghiền ngẫm cuốn sách như cách mà bạn làm với cuộc sống của mình vậy. Bạn sẽ hiểu được nó sớm thôi.